Tag

hakim durumun kötüye kullanılması

Browsing

a. Konu ve İddialar:

Başvuran, her iki firmanın da acentesi olduğunu belirtmiştir.

  • Sunexpress, dış hat uçuşlarında Condor’un sistemini kullanmaktadır.
  • Dolayısıyla, hem Sunexpress web sitesinden hem de acente satış sisteminden yapılan yurt dışı uçuş işlemleri Condor sisteminden gerçekleşmektedir.
  • Başvuran acente, Sunexpress Türkiye yetkililerine «özel sınıflar»dan bilet satmak istediğini ifade etmiştir.
  • Sunexpress’in yanıtı «Condor, özel sınıflı yerleri görmemiz için bize de şifre üretmiyor.» olmuştur.
  • Condor, Sunexpress’in rezervasyonlarını kontrol altında tutarken, kendi acentelerine sunduğu «bağlantı imkanlarını» Sunexpress acentelerine sunmamaktadır.
  • Sunexpress tarafından Türkiye’de ve Almanya’da faaliyet gösteren acenteler arasında ayrımcılık yapılmaktadır.
  • Almanya’daki acentelerin «tamamına» ve Türkiye’deki «bazı acentelere» Condor’a ait (…..) rezervasyon ve bilet satış sistemi üzerinden (…..) sınıfındaki indirimli biletlerin satışı için kodlar verilmektedir.
  • Netice itibariyle, aynı uçuşa ilişkin olarak iki farklı sistem üzerinden farklı fiyatlarda bilet satışının söz konusu olmaktadır.
  • Yani, indirimli biletler yalnızca belli acenteler tarafından satılabilmektedir.
  • İndirimli Sunexpress biletlerinin hangi acenteler tarafından satılabileceğine Condor karar vermektedir.
  • Sunexpress, «acente farklılaştırması» yapmakta, buna göre farklı acentelere farklı ekranların açılabilmekte ve farklı bilet fiyatlarının uygulanabilmektedir.

b. Raportör Görüşü:

  • İddiaları destekler yeterli kanıt olmadığından, soruşturma açılmasına gerek yoktur.

c. İnceleme ve Değerlendirme:

c. 1. İlgili Pazar

  • İlgili ürün pazarı: “Condor ve Sunexpress bilet satışlarına yönelik acentecilik hizmetleri pazarı”
  • İlgili coğrafi pazar: İncelemeye konu uygulamalar Türkiye merkezli olarak gerçekleştirildiğinden à Türkiye

c. 2. Yapılan Tespitler ve Değerlendirme

  • İncelemeye temel oluşturan konu;

-Sunexpress’e ait biletlerin,

-Condor’a ait internet sitesinde ve Condor havayolları temsilciliklerinde

Sunexpress firmasına ait rezervasyon sisteminden «daha düşük» fiyatlarla satılarak,

-Türkiye merkezli olarak faaliyet gösteren «bazı acenteler» aleyhine fark oluşturulduğu iddiasıdır.

  • Bu noktada 2 husus incelenmiştir:

1. Sunexpress, kendi uçuşlarına ait biletlerin satışına yönelik hizmet veren «aynı durumdaki acenteler» arasında herhangi bir «ayrımcı uygulama» gerçekleştirmiş midir?

2.Sunexpress’e ait biletlerin fiyatlama sürecinde Condor’un herhangi bir dahli söz konusu mudur?

c. 2.1. Acentelik Hizmetleri Bakımından:

  • Ayrımcılık iddiasına konu ihlalin RKHK bakımından değerlendirilebilmesi için;

-Uygulamayı gerçekleştiren teşebbüsün ilgili pazarda hakim durumda bulunması,

-Fiilin kötüye kullanma niteliğinde olması,

Zorunludur.

  • Yapılan yerinde incelemelerde edinilen bilgiler, mevcut durumun bir ayrımcı uygulamanın sonucu değil, «ticari hayatın gerekliliği» şeklinde tezahür ettiğini ortaya koymaktadır.
  • Belirli bir hacmi aşan satış potansiyeline sahip bazı acenteler, «belirli dönemlerde» «sabit bir fiyat üzerinden» «büyük çaplı alımlar» gerçekleştirmekte ve böylelikle bu alım tarihinden sonra gerçekleşen koltuk fiyatlarındaki değişimlerden etkilenmemektedir.
  • Böyle bir alımı gerçekleştirebilecek mali güce sahip olmayan acenteler ise ihtiyaç duydukları alımları anlık talepler sonucu gerçekleştirerek bu işlem üzerinden komisyon ücreti elde etmektedir.
  • Böyle bir süreçte, büyük miktarlı alımlara daha büyük indirim sağlanması ise ticari hayatın olağan akışına uygundur.

Bu nedenle, Sunexpress ilgili pazarda hakim durumda bulunsa dahi söz konusu uygulamanın 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında bir ihlal niteliği taşımadığı değerlendirilmektedir.

c. 2.2. CondorSunexpress İlişkisi Bakımından:

-Rekabet Kurumuna 2009 yılında «Sunexpress vekilleri» tarafından yapılan pişmanlık başvurusu üzerine,

-Almanya kalkışlı-Türkiye varışlı ve Türkiye kalkışlı-Almanya varışlı havayolu taşımacılığı hatlarında faaliyetleri çakışan Sunexpress ile Condor arasında (…..) akdedilmiş olan «dağıtım anlaşmaları vasıtasıyla»

– Almanya-Türkiye arasındaki uçuşlarda bilet fiyatlarının belirlenmesinde «işbirliği içerisinde hareket edildiği» yapılan soruşturma neticesinde tespit edilerek, 27.10.2011 tarih ve 1431-507 sayılı Kurul kararı ile;

Sunexpress’e «Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmelik» hükümleri uyarınca «tam bağışıklık sağlanmasına», Condor’a ise idari para cezası verilmesine hükmedilmiştir.

  • Burada işbu ön araştırma dosyasındaki başvurunun Aralık 2011 tarihine ait olduğu,
  • Sunexpress’in pişmanlık başvurusu (2009) ve buna ilişkin kararın (Ekim 2011) tarihinde verildiği görülmektedir:

  • Sunexpress’in Kuruma pişmanlık başvurusunda bulunduğu tarih olan 28.10.2009 tarihinden sonra, Sunexpress ile Condor arasında bir sözleşme imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
  • Anılan sözleşme ile Sunexpress kendi uçuşlarına ilişkin olarak fiyatlamada tek yetkili olduğunu açıkça ortaya koymuş ve daha sonra taraflar arasında fiyatlandırmaya ilişkin herhangi bir iletişim olmamıştır.
  • Başvuruda ise Sunexpress uçuşlarına ilişkin ücretlendirme işlemlerinin hâlâ Condor tarafından gerçekleştirildiği ve bu durumun Sunexpress yetkilileri tarafından da açıkça ikrar edildiği iddia edilmektedir.
    • İddianın bu haliyle vaki olması halinde, pişmanlık başvurusunda Kuruma teşebbüsler tarafından yanlış bilgi verildiği ve ihlal tespiti yapılmış bir faaliyetin halen devam ettirildiği anlamı ortaya çıkacaktır.
    • Bu nedenle durumun açıklığa kavuşturulması önem arz etmektedir.
    • Konunun netleştirilmesi için yerinde incelemeler sırasında Sunexpress’ten edinilen «teknik bilgiler» ve Sunexpress ile Condor arasındaki «mevcut anlaşmalar» incelenmiştir.
    • Condor’un incelemeye konu faaliyetleri, «bir acente gibi», Sunexpress’ten aldığı büyük miktarlı koltukların satışını «kendi acenteleri vasıtasıyla» gerçekleştirmekten ibarettir.
    • Bu itibarla gerçekleştirilen satışlara ilişkin «baz fiyatın tespitinde» «Condor’un hiçbir müdahalesi» bulunmamaktadır.
    • Diğer bir deyişle bu konuda Condor’un, Sunexpress’in herhangi bir acentesinden farkı yoktur.
    • Bu nedenle; incelemeye konu faaliyetlerin, Kuruma yapılan mezkûr pişmanlık başvurusu kapsamında teşebbüsler tarafından yanlış bilgi verildiği ve ayrıca Kurul tarafından ihlal tespiti yapılmış bir faaliyetin sürdürüldüğü anlamına gelmeyeceği,
    • İddiaların ispatına yönelik yeterli delilin bulunmadığı kanaatine varılmıştır.

d. Sonuç: